مسیر شغلی چیست و برنامه ریزی آن چگونه است؟

اگر بخواهیم معنای برنامه ریزی مسیر شغلی را درک کنیم. باید بدانیم که برنامه ریزی مسیر شغلی به استراتژی ای اشاره دارد که شخص برای تعیین اهداف شغلی و مسیر دستیابی به آن اهداف استفاده می کند. این فرایند فعالیت‌ های مختلف، از جمله مراحل خودسازی و فرایند دستیابی به این اهداف را یکپارچه می‌کند. برنامه ریزی شغلی فرایند کشف فرصت های آموزشی، آموزشی و حرفه ای است که متناسب با علایق و اهداف شما باشد.

قبل از جستجوی شغل، باید اهداف بلندمدت قابل دستیابی را تعیین کنید که مشخص می کند می خواهید در طول مسیر شغلی خود چه کاری انجام دهید. سپس، می‌توانید اهداف کوتاه مدت و بلند ‌مدت را بین هر مرحله تعیین کنید تا مطمئن شوید که قدم‌ های واضح و قابل اجرا برای رسیدن به اهداف بلند مدت خود دارید. برنامه ریزی مسیر شغلی به شما این امکان را می دهد که اهداف خود را مشخص کنید و در حین پیشرفت، آنها را مجدداً ارزیابی کنید.

اهمیت برنامه ریزی مسیر شغلی

داشتن یک برنامه شغلی برای هر فردی که آرزوی موفقیت در زندگی را دارد بسیار مهم است. این یک فرایند چند مرحله ای است که باید به طور کامل برنامه ریزی و اجرا شود تا از مزایای مورد نظر برخوردار شود. فرایند برنامه ‌ریزی مسیر شغلی به شما این امکان را می‌ دهد که نقاط قوت و علایق خود را شناسایی کنید تا بتوانید فرصت‌ های حرفه‌ ای را که احتمالاً از آنها لذت می ‌برید و در آنها به برتری خواهید رسید، کشف کنید.

این فرایند شامل یک سری مراحل ساده است که می ‌توانید در طول مسیر شغلی خود بارها از آن ها استفاده کرده تا اطمینان حاصل کنید که در مسیر رسیدن به اهدافی گام برمی‌دارید که مورد رضایت شما هستند. در این مقاله، مراحل متداول درگیر در فرایند برنامه ریزی مسیر شغلی و چگونگی تکمیل هر مرحله را با هم بررسی می کنیم.

ویژگی های برنامه ریزی مسیر شغلی

اما قبل از اینکه به اهمیت برنامه ریزی شغلی بپردازیم، اجازه دهید نگاهی به ویژگی های مختلف برنامه ریزی شغلی بیندازیم.

خود تحلیلی

اولین و مهم‌ترین ویژگی برنامه ریزی شغلی نیاز به خود تحلیلی است. شما باید نقاط قوت، توانایی ها، دانش و ترجیحات شخصی خود را تجزیه و تحلیل کنید تا تصمیمات تحصیلی و شغلی آگاهانه بگیرید. شما می توانید این موارد را به تنهایی با تهیه یک سری لیست یا از طریق تست های مختلف تعیین کنید، از جمله:

• ارزیابی ‌های ارزشی که شامل عواملی مانند سطح دستمزد مورد نظر شما، اینکه آیا تعاملات مکرر با افراد دیگر را ترجیح می ‌دهید یا تنهایی در محل کار، چقدر می ‌خواهید کارتان به کل جامعه کمک کند، چقدر برای کارتان ارزش قائل هستی و غیره.
• ارزیابی‌های علاقه که داده‌هایی را در مورد علاقه‌مندی‌ها و علاقه ‌های شما در مورد طیف وسیعی از فعالیت ‌ها، افراد و اشیاء جمع ‌آوری می کند. این ارزیابی علایق شما را با شش نوع مطابقت می دهد:

 واقع بینانه

تحقیقی

هنری

اجتماعی

مبتکرانه

متعارف

 سپس، بر اساس این انواع با مشاغلی مطابقت داده می‌ شوید که بهترین برای شما هستند.

• ارزیابی های شخصیتی که اغلب از نظرسنجی های آنلاین مانند شاخص نوع مایرز - بریگز استفاده می کنند. این آزمون افراد را بر اساس ویژگی های زیر به ۱۶ تیپ شخصیتی دسته بندی می کند:

درون گرایی یا برون گرایی

حس یا شهود

تفکر یا احساس

 قضاوت یا ادراک.

افرادی که دارای برخی تیپ های شخصیتی هستند در مشاغل خاص بهتر از مشاغل دیگر عمل می کنند. برای مثال، یک فرد درون‌گرا ممکن است از کار کردن با افراد دیگر در تمام طول روز لذت نبرد.

• ارزیابی استعداد که توانایی ها و نقاط قوت شما را آزمایش می کند. آنها می توانند به شما اطلاع دهند که آیا به آموزش یا آموزش بیشتری نیاز دارید یا خیر و همچنین می توانند به شما کمک کنند تصمیم بگیرید که آیا می خواهید زمان، پول و تلاش خود را برای شروع یک حرفه جدید صرف کنید یا خیر.

همچنین می توانید با یک مشاور شغلی ملاقات کنید. یک مشاور شغلی در کمک به متخصصان در درک عناصری که می تواند بر تصمیمات شغلی تأثیر بگذارد و احتمالاتی را که ممکن است در نظر نگرفته باشند، تخصص دارد. یک مشاور شغلی ممکن است از تمرین ‌های شناسایی مهارت، فهرست علایق، سبک ‌های ارتباطی و یادگیری و روش‌های دیگر برای کمک به درک بهتر خود به شما کمک کند.

تحلیل فرصت

هنگامی که انتخاب شغل خود را تعیین کردید، باید فرصت های موجود را تجزیه و تحلیل کرده و به تحقیقات شغلی بپردازید. بعد از اینکه ویژگی ها و استعداد های خود را مشخص کردید، می توانید با تحقیق تصمیم بگیرید که به کدام نوع مشاغل علاقه دارید. با فهرستی از نقش ها و کار های ارائه شده توسط ارزیابی های خود شروع کنید یا فهرستی از ویژگی های محیط کار، مسئولیت ها و فرصت های پیشرفتی که در حرفه خود می خواهید، تهیه کنید. با استفاده از این ویژگی ها، نقش ها و کار های بیشتری را که ممکن است بخواهید در نظر بگیرید، مشخص می کنید.

تحقیقات بیشتر را با جمع آوری اطلاعات اولیه در مورد هر یک از مشاغل موجود در لیست خود شروع کنید. به شرح کلی هر حرفه و تحلیل فرصت موجود، همراه با اطلاعات کلی بازار کار، مانند حقوق و دستمزد متوسط، مزایای مشترک، الزامات آموزشی و احتمال استخدام شدن پس از برآورده کردن تمام شرایط، نگاه کنید.

با یادگیری اینکه کار در زمینه های مختلف واقعاً چگونه است، به محدود کردن لیست مشاغل احتمالی خود ادامه دهید. همچنین می‌توانید نظرات شرکت ‌ها را برای نقش ‌های خاص بخوانید تا آنجا که می ‌توانید از مزایا و معایب این رشته مطلع شوید. وقتی زمان انتخاب فرا رسیده است، خواندن دیدگاه های اول شخص می تواند ارزشمند باشد.

تعیین هدف

در میان ویژگی های برنامه ریزی شغلی، هدف گذاری احتمالاً مهم ترین است. شما باید اهداف شغلی کوتاه مدت و بلند مدت را واقع بینانه تعیین کنید.

ایجاد یک استراتژی و اجرای برنامه اقدام

هنگامی که چشمان خود را به اهداف خود معطوف کردید، باید مسیر را ترسیم کنید و مهارت ها یا منابع لازم برای دستیابی به آن اهداف را به دست آورید.

اهمیت برنامه ریزی مسیر شغلی

همانطور که گفتیم، برنامه ریزی شغلی ضروری است زیرا به ما کمک می کند مسیری دقیق برای زندگی حرفه ای آینده خود ایجاد کنیم. بیایید به برخی از مزایای مهم برنامه ریزی مسیر شغلی نگاهی بیندازیم:

برنامه ریزی شغلی می تواند ایمنی شغلی را تضمین کند

در اوایل قرن بیستم، همه می خواستند یک وکیل مدافع شوند، زیرا این امر مستلزم احترام زیاد و همچنین کسب درآمد زیاد بود. چند دهه پیش، مدرک MBA بیشترین درخواست را داشت، زیرا ورود به دنیای شرکت ‌های بزرگ را به یک امر شدنی و پر از امتیاز تبدیل می کرد.

اما امروزه، بسیاری از فارغ ‌التحصیلان MBA خود را در موقعیت‌ های ابتدایی یا در مشاغلی می ‌بینند که حتی دستمزد کافی ندارند. در مورد وکلا و مهندسان نیز وضعیت مشابه است. فقط فارغ التحصیلان مؤسسات برتر در این زمینه ها می توانند حداقل در ابتدا از مزایایی برخوردار شوند.

در این شرایط، نباید صرفاً به این دلیل که دیگران به دنبال کار خاصی می روند شما نیز آن ها را دنبال کنید. اگر این کار را بدون برنامه ریزی مناسب برای شغل خود انجام دهید، ممکن است با مشکل مواجه شوید.

یکی از مزایای برنامه ریزی شغلی این است که به شما امکان می دهد عاقلانه انتخاب کنید و وارد رشته ای با پتانسیل شغلی فراوان شوید.

برنامه ریزی مسیر شغلی می تواند ثبات مالی را تضمین کند

هنگامی که شغل خود را به خوبی برنامه ریزی می کنید، عدم قطعیت های آینده، از دست دادن شغل بالقوه یا هر سناریو پیش بینی نشده دیگری که می تواند بر پتانسیل درآمد شما تأثیر بگذارد را نیز در نظر می گیرید. برنامه ریزی شغلی همچنین می تواند به شما در کاهش خطرات مالی و عدم اطمینان تا حد امکان کمک کند.

برنامه ریزی مسیر می تواند به شما کمک کند تا به آرامش فکر کنید

یکی از مزایای کمتر شناخته شده برنامه ریزی شغلی این است که آرامش خاطر را به خصوص در موقعیت های استرس زا فراهم می کند. بیکاری همیشه منجر به استرس، عدم اطمینان و احساس کم ارزشی برای خود می شود. اما اگر شغل خود را هوشمندانه برنامه ریزی کنید، روندهای شغلی را زیر نظر خواهید داشت که به نوبه خود می تواند احتمال مشکلات مالی یا کمبود فرصت ها را از بین ببرد.

آزمایش شغلی در برنامه ریزی مسیر شغلی

پس از اینکه فهرست مشاغل احتمالی خود را محدود کردید، راه هایی برای تجربه هر شغل به صورت شخصی پیدا کنید. در اینجا چند راه وجود دارد که می توانید از آن ها استفاده کنید:

• مصاحبه های اطلاعاتی: از یک متخصص در زمینه مورد نظر خود بخواهید تا با شما بنشیند و به سؤالات پاسخ دهد. شما می توانید تحصیلات، آموزش، نقش های ابتدایی و سایر جنبه هایی را که آنها در مسیر شغلی خود دنبال کردند، کشف کنید. یک مصاحبه اطلاعاتی همچنین می تواند به شما کمک کند تا شبکه حرفه ای خود را در صنعت مورد نظر خود بسازید که ممکن است به روند جستجوی شغل شما در آینده کمک کند.
• سایه کاری: این فعالیت شامل صرف یک روز، یک هفته یا یک دوره کوتاه دیگر برای مشاهده یک حرفه خاص در کاری است. می توانید آنها را در جلسات همراهی کنید یا تماشا کنید که چگونه کار معمولی روزانه خود را انجام می دهند. همچنین می توانید در طول مدتی که با آنها هستید از آنها سؤال کنید تا برنامه ریزی مسیر شغلی آنها را بهتر درک کنید.
• کار داوطلبانه: برخی از سازمان ها ممکن است به شما اجازه دهند تا برای کارهایی داوطلب شوید که نقش ایده‌آل شما برای به دست آوردن تجربه عملی بیشتر باشد. این امر همچنین می تواند به شما کمک کند تعیین کنید که متوجه شوید آیا می توانید از کار در آن نقش، صنعت یا نوع محل کار لذت ببرید یا خیر.
• دوره های کارآموزی: یک دوره کارآموزی را برای تجربه میدانی مستقیم تر در نظر بگیرید. این فرصت ‌ها احتمالاً وظایف مرتبط‌ تری با نقش مورد نظر شما می‌ دهند.
• کار پاره وقت: نسخه های پاره وقت بسیاری از مشاغل ممکن است با نیاز های سطح اولیه کمتر در دسترس باشند. می ‌توانید آنها را در شرکت ‌های خاصی که ممکن است در نظر داشته باشید برای آنها کار کنید و در نقش ‌های دستیار که مستقیماً با نقش مورد نظر شما ارتباط برقرار می ‌کنند، پیدا کنید.
• یک مربی در آن کار پیدا کنید: تماشای یک مربی با تجربه و گوش دادن به صحبت های او در مورد واقعیت های یک حرفه می تواند بسیار آموزنده باشد. می ‌توانید انتخاب ‌های مسیر شغلی آن ‌ها را در برنامه‌ریزی خود اعمال کنید تا مراحلی را که ممکن است برای شما نیز مفید باشد، شناسایی کنید.
• دوره ها: اگر هر شکلی از تحصیلات عالی را دنبال می کنید، دوره های مرتبط با انتخاب های شغلی احتمالی را انتخاب کنید. این کلاس ‌ها می ‌توانند اطلاعات و آموزش ‌های اساسی را از طریق پروژه ‌ها و مقاله‌ ها به شما ارائه دهند که می ‌تواند به شما در درک برخی از اصول یک حرفه کمک کند.

تصمیم گیری و انتخاب شغل در برنامه ریزی مسیر شغلی

مزایا و معایب همه گزینه های خود را بسنجید. شما باید عوامل زیادی را در نظر بگیرید، از جمله تعادل احتمالی بین پرداخت و لذت، مزایا و معایب جابه‌جایی و تعادل بین کار و زندگی.

تمام تحقیقات قبلی خود و همچنین تجربیات مرتبط را با دقت بررسی کنید و آنها را بر اساس اولویت از بالاترین به پایین ترین مرتب سازی کنید. این استراتژی به شما کمک می کند تا عوامل و نقش های خاصی را نسبت به دیگران رتبه بندی کرده تا انتخاب برتر خود را شناسایی کنید. همچنین گزینه‌ های جایگزین و در عین حال مشابه را در نظر بگیرید که اگر خواسته ‌های شما با پیشرفت شما تغییر کرد یا جستجوی شغلی شما به آن کار مورد نظرتان منجر نشد، درمانده نشوید.

برنامه ریزی مسیر شغلی و اقدام نهایی

تمام اطلاعاتی را که آموخته اید جمع آوری کنید و یک برنامه اقدام تعیین کنید. این طرح باید شامل اطلاعات زمینه ای مانند سابقه شغلی، تحصیلات، سطح آموزش، داوطلبی و سایر تجربیات بدون حقوق باشد. همچنین باید شامل مجوزها یا گواهینامه های حرفه ای شما، نتایج خودارزیابی های ذکر شده در بخش اول و توصیه های مشاور شغلی باشد که دریافت کرده اید.

رجوع شود به راهنمای پیدا کردن شغل: چگونه شغل مناسب خود را پیدا کنیم؟

لیست دقیقی از اهداف کوتاه مدت و بلند مدتی که باید قبل از رسیدن به هدف نهایی شغلی خود به آنها برسید تهیه کنید. این لیست ها باید شامل تمام اهداف شغلی، آموزشی و آموزشی مورد نیاز برای پیگیری مسیر شغلی انتخابی شما باشد. همچنین باید موانع دستیابی به آن اهداف و نحوه برنامه ریزی مسیر شغلی برای غلبه بر آنها را در نظر بگیرید. این موانع می تواند مالی، آموزشی، حرفه ای یا شخصی باشد، مانند هزینه های دانشگاه، تعهدات خانوادگی، یا نیاز به ابزار و لوازم برای شغل انتخابی شما.

هر مرحله را برای برنامه ریزی مسیر شغلی مورد نظر خود بنویسید، از جمله مراحل و قدم هایی که قبلاً برای دیدن پیشرفتی که داشته اید، برداشته اید. همچنین می‌ توانید این کار را برای گزینه ‌های جایگزین خود انجام دهید تا مطمئن شوید که اگر گزینه ایده‌آل شما به نتیجه نرسد، آماده پیروی از دیگر گزینه های موجود هستید.

کاریابی و پذیرش شغلی

از برنامه ریزی مسیر شغلی خود برای شروع جستجوی شغلی استفاده کنید. نقش ها و شرکت های خاصی را که علاقه مند به درخواست آنها هستید شناسایی کنید و آن اولویت ها و الزامات را با برنامه شغلی خود مقایسه کنید. ببینید آیا مراحلی وجود دارد که هنوز باید انجام دهید یا واجد شرایط درخواست هستید.

شما همچنین می توانید از استراتژی تعیین هدف و برنامه شغلی خود برای نوشتن یک نامه پوششی مؤثر استفاده کنید که نشان دهنده اشتیاق شما به نقش، رشته و کارفرما باشد. شما می توانید از برنامه شغلی خود برای شناسایی گام هایی که تا کنون در مسیر خود برداشته اید استفاده کنید و مهارت های هدف گذاری و تعهد خود را برجسته کنید. شما همچنین می توانید این موارد را در طول فرایند مصاحبه برای اثبات علاقه و صلاحیت خود به کارفرمایان بالقوه اعمال کنید.

سخن پایانی

پس از طی تمامی مراحل بالا که هر کدامشان در مسیر شغلی برای شما مهم و حیاتی بوده و به حرفه ای شدن شما کمک شایانی می کنند، در نظر داشته باشید که اگر پیشنهاد کاری دریافت کردید، برای خود حتماً تعیین کنید که آیا حقوق، مزایا، موقعیت مکانی، تعادل بین کار، زندگی و مسئولیت ‌ها با خود ارزیابی ها، برنامه ریزی مسیر شغلی و برنامه اقدام شما مطابقت دارد یا خیر و پس از آن تصمیم به پذیرفتن یا عدم پذیرفتن آن بگیرید.

از جمله مزایای کلیدی برنامه ریزی شغلی این است که به شما امکان می دهد با روندهای شغلی، فناوری های نوظهور و تقاضاهای بازار هماهنگ باشید. برای آشنایی با روند ها و ساخت رزومه شغلی که بسیار به شما در راستای رسیدن به برنامه ریزی مسیر شغلی کمک می‌کند، می توانید به وب سایت سی وی بیلدر مراجعه کرده و از خدمات و امکانت بی نظیرش استفاده کنید.