فرهنگ سازمانی هر شرکتی نشان دهندهی رفتار سازمانی هر شرکتی است و اگر شما برای استخدام در شرکتی تقاضا دادهاید بهتر است قبل ازتصمیم نهایی برای استخدام، حتما با فرهنگ سازمانی آن شرکت آشنا شوید. فرهنگ سازمانی اخیراً یکی از مباحث داغ در حوزهی مدیریتی و رفتار سازمانی است که توجه مدیران، جامعه شناسان، اقتصاددانان و روانشناسان را به خود جلب کرده است.
فرهنگ سازمانی بهعنوان مجموعهای از باورها و ارزشهای مشترک بر رفتار و اندیشهی اعضای سازمان اثر میگذارد و میتوان نقطه شروعی برای حرکت و پویایی و یا مانعی در راه پیشرفت به شمار آید. فرهنگ سازمانی از اساسیترین زمینههای تغییر و تحول در سازمان است نظر به اینکه برنامههای جدید تحول بیشتر به تحول بنیادی سازمانی نگاه میکند از اینرو هدف این برنامهها تغییر و تحول فرهنگ سازمان بهعنوان زیربنا به بستر تحول است (مبانی و مفاهیم فرهنگ سازمانی نوشته مهرداد زارع).
فرهنگ سازمانی سیستمی از مفاهیم مشترک میان اعضای یک سازمان است که آن را از سازمانهای دیگر متمایز میکند. این تعاریفی که بیان کردهایم تنها چند تعریف از بعضی از تعاریف صاحبنظران بود ولی باید تاکید کنیم که تعریف مشخص و دقیقی از فرهنگ سازمانی که مورد تایید همگان باشد وجود ندارد.
برای تعریف این واژه مولفههای زیادی وجود دارد از قبیل: میزان رضایت کارمندان، میزان درگیری و مشغولیتشان در پیشبرد فعالیتها، تعادل بین کار و زندگی، فرصتهای موجود برای همکاری و پیشرفت شغلی، مدیریت کارا و مؤثر، و مزایایی که افراد شاغل در مجموعه دریافت میکنند، اعتماد در محیط کاری، چگونگی روابط همکاران در مجموعه، میزان ثمربخشی و سودمندی فعالیتها، توانایی کارکنان در استفاده از مهارتها و قابلیتهایشان برای شکل دادن به آینده، بازخوردهای دریافتی مجموعه. این مولفهها خیلی زیادتر از آن هستند که به ما کمک کنند تا بتوانیم تعریف مشخصی برای فرهنگ سازمانی پیدا کنیم ولی هر یک از این مولفهها نشان دهندهی فرهنگ سازمانی شرکت مورد نظر است.
بنابراین شما میتوانید با تحقیق در مورد مولفههای گفته شده و اهمیت هر کدام در شرکت، از فرهنگ سازمانی آن آشنا شوید. به عبارتی وقتی شما بتوانید علت اینکه کارکنان یک شرکت به چه علتهایی از سازمان مورد نظر راضی هستند که باعث ماندن در آن مجموعه شده است یا چه علتهایی باعث ترک شغل کارکنان شرکت میشود، میتوانید جواب سوال خود را پیدا کنید.
راههای متعددی برای اینکه با فرهنگ سازمانی شرکت آشنا شوید وجود دارد. ما در اینجا چند راه را به شما معرفی میکنیم.
یکی از راههایی که به شما کمک میکند تا با فرهنگ سازمانی شرکت مورد نظرتان آشنا شوید این است که از کارکنان شرکت اطلاعاتی در مورد اینکه سازمان مورد نظر از چه رفتارها و الگوهایی پیروی میکند، کسب کنید. بعضی مجموعهها از همکاری استقبال میکنند و در بعضی مجموعهها رقابتطلبی حرف اول را میزند یا مدیریت بعضی از مجموعهها به کارکنان خود اجازهی خلاقیت و استفاده از راههای جدید و ناشناخته را میدهد ولی بعضی مدیران از این رفتارها استقبال نمیکنند.
پاسخ کارکنان شرکت در مورد شکل محیط کار، نحوهی ارتباطات کارکنان با هم، میزان سخت یا سهل بودن مقررات، اولویتهای سازمان همگی تعریف جامعی از فرهنگ سازمانی شرکت مورد نظر است.
وب سایت مجموعهی مورد نظر و بازخوردهایی که توسط کارکنان آن شرکت به نظرها و دیدگاهها داده میشود به شما کمک میکند تا از فرهنگ سازمانی موجود در شرکت آگاهی پیدا کنید. بازخوردهای منفی نشان دهندهی فرهنگ سازمانی ضعیف شرکت دارد.
در وب سایت شرکت میتوانید به دیدگاههای مشتریان سری بزنید، اینکه مشتریان از محصولات یا خدمات شرکت مورد نظر راضی هستند یا نه؟ چه انتقاداتی به شرکت دارند و نحوهی پاسخگویی به این انتقادات چگونه است؟ آیا مدیریت مجموعه به شکایات مشتریان پاسخ قابل قبولی میدهد یا نه. همگی نشان از فرهنگ سازمانی موجود در شرکتی است که متقاضی استخدام در آنجا هستید.
لینکدین یکی از صفحات عالی برای ارتباط با افرادی است که با حوزهی کاری شما مرتبط هستند. اگر به لینکدین شرکت مورد نظر مراجعه کنید میتوانید با کارکنان آنجا ارتباط داشته باشید و اطلاعات خوبی از فرهنگ سازمانی آن شرکت به دست بیاورید. همچنین شرکتها سعی میکنند اطلاعات زیادی در مورد خودشان و فعالیتهای کاریشان در لینکدین قرار دهند.
گاهی میتوان از افراد دیگر مانند دوستانی که در مورد مجموعهی مورد نظر آگاهی دارند اطلاعاتی کسب کرد. گاهی یک مجموعه از دیدگاه مردم شرکت خوشنامی است و گاهی در بین مردم بدنام میباشد که این اطلاعات به شما برای تصمیم گیری کمک میکند. اگر از افرادی که قبلا در آن مجموعه بودند سوالاتی بپرسید مطمئنا جوابهای ارزشمندتری خواهی یافت ولی مدنظر داشته باشید که شخص مورد نظر از آنجا اخراج نشده باشد زیرا ممکن است با خصومت و تعصب به سوالات شما جواب بدهد.
حرف آخر
به دست آوردن اطلاعات در مورد شرکتها و فرهنگ سازمانی آنها قبل ار اینکه در آنجا مشغول به کار شوید کار زیاد راحتی نیست و این اطلاعات گاهی اطلاعات خیلی کمی هستند ولی با این حال به شما کمکهای فراوانی میکنند تا راحتتر بتوانید برای کار در آن شرکت تصمیم بگیرید. اخباری که در مورد شرکت به بیرون میآید مانند تغییر مدیر عامل یا ادخام شرکت با شرکت دیگری نیز برای کمک به شما برای تصمیم گیری مهم هستند.
نظرات مردم در مورد شرکت مورد نظر و اینکه مسئولان شرکت به مشکلات و کاستیهای مطرح شده از طرف مردم چگونه و در چه بازهی زمانی پاسخ میدهند نشان از ارزش مشتری و رفتار سازمانی حرفهای شرکت دارد.
حتی شما در مصاحبه شغلی شرکت موردنظر میتوانید در مورد فرهنگ سازمانی شرکت از فرد مصاحبه کننده سوالاتی بپرسید این سوالات در مورد فرهنگ سازمانی، نه تنها به کسب اطلاعات بیشتر به شما کمک میکند بلکه نشان از حرفهای بودن شما در مصاحبه دارد و میتواند یک امتیاز مثبت برای شما تلقی شود. این را هم فراموش نکنید که ارزشها و انتظاراتی که افراد از شغلشان دارند متفاوت است و بازخوردشان ممکن است با توجه به اینها ارائه شده باشد. اطلاعاتی را که در حین تحقیق گردآوری کردهاید، در ذهن داشته باشید و تصمیم نهایی را پس از مصاحبه کاری بگیرید.
در حین تحقیق درباره مجموعهی موردنظرتان و فرهنگ سازمانی آن، هم با بازخوردهای منفی مواجه خواهید شد و هم با بازخوردهای مثبت، پیش از آنکه تصمیم قطعی بگیرید، به منابع اطلاعاتِ دریافتی خوب فکر کنید.